Verfrissend nieuw of CDA+?

16 november 2023 - 14:20u

Dat Pieter Omtzigt de Tweede Kamerverkiezingen 2023 kleur geeft, staat buiten kijf. Sinds de zomer trekt hij veel media-aandacht naar zich toe. Telkens een nieuw hoofdstuk in zijn feuilleton.

Begint hij wel of niet een eigen partij? Hoe gaat die partij heten? Wie komen er op de lijst? Waar blijft het verkiezingsprogramma? Omtzigt speelt zijn kaarten bewust uit op het moment dat het hem uitkomt. Heerlijk als er gespeculeerd wordt of hij wel of niet premier wil worden.

Een betere overheid die beter wordt bestuurd

Het verkiezingsprogramma – 79 pagina’s – is voor een beginnende partij opvallend goed en gedetailleerd uitgewerkt. Geen pamfletje met tien actiepunten. Op nummer 1 staat goed bestuur. Ook wel bestuurlijke vernieuwing. Omtzigt wil minder ambtenaren, een overheid die verantwoording aflegt en niet over de belangen van de burger heenwalst.

Bij bedrijven wordt in moeilijke tijden het hoofdkantoor gesaneerd. NSC vindt een grondige renovatie van de overheid noodzakelijk. De overheid moet betere besluiten nemen, betere wetten maken, meer oog hebben voor de uitvoering en voor de gevolgen, en zorgen voor betere publieke dienstverlening.

Met schandalen rond de Groningse gaswinning en de Toeslagenaffaire vers in het geheugen, wil Omtzigt de positie van de burger beschermen. De menselijke maat en gezond verstand moeten terug in alle lagen van het bestuur. Bij alle hoofdstukken geeft NSC aan wat de maatschappij van de overheid mag verwachten.

Waar er op de kandidatenlijst de namen van diverse oud-CDA-kamerleden en lokale CDA-raadsleden prijken, ademt het verkiezingsprogramma geen CDA-sfeer uit. Geen verwijzing naar christelijke waarden, maar een vernieuwingsdrang waarin de burger centraal staat.

Oog voor het MKB

Welke maatregelen heeft het NSC voor economie, bedrijfsleven en beleggers in petto? Het verkiezingsprogramma blinkt niet uit in plannen om de Nederlandse economie harder te laten groeien of om het bedrijfsleven te laten floreren. Wel wil NSC uitzendkrachten en zzp'ers fiscaal gelijk behandelen met werknemers en ondernemers stimuleren om mensen in dienst te nemen.

Omtzigt wil de 30%-regel voor expats versoberen, hetgeen bij multinationals in slechte aarde valt. Verder moeten de belastingvoordelen voor private equity worden teruggedrongen, wil NSC brievenbusfirma’s aanpakken en bepleit de partij een minimale internationale winstbelasting van 15 procent.

Ook in het bedrijfsleven komt Omtzigt op voor ‘de kleine man’. Hij steekt het MKB op diverse plaatsen een hart onder de riem. De administratieve lastendruk voor het MKB moet worden verlaagd en er moet – nu grootbanken dat weigeren – alternatieve financiering komen voor het MKB.

Eerlijke belasting op rendement

Voor beleggers is relevant dat NSC de daadwerkelijke inkomsten en winsten (in plaats van fictief rendement) uit vermogen eerlijk wil belasten. “We houden hierbij rekening met de problematiek rondom de nog niet verzilverde papieren winsten van zogeheten ‘incourante vermogensbestanddelen’, zoals grond, panden, aandelen in familiebedrijven etcetera.”

Of er ook gecorrigeerd wordt voor inflatie – een argument waar Omtzigt eerder gevoelig voor leek te zijn – wordt niet vermeld; ook niet hoe hoog het belastingpercentage moet worden.

Weinig getallen of percentages

Mijn conclusie over het programma is best positief. Een serieus programma voor een net gestarte partij én de enige partij die serieus werk lijkt te maken van vermindering van regeldruk en verkleining van de overheid.

Het is wel jammer dat het NSC-programma niet door het CPB is doorgerekend. Daarmee krijgt de kiezer weinig tot geen inzicht in de effecten op economie, staatsschuld en koopkrachtplaatjes. Bovendien blijven veel maatregelen vrij oppervlakkig zonder getallen of percentages.

Voor één gezin in Nederland zijn de koopkrachteffecten wel te berekenen. Van Omtzigt moet de koning voortaan belasting gaan betalen.