Wanneer slecht economisch nieuws eigenlijk goed is

11 september 2022 - 07:36u

We hebben een probleem. Een krankzinnig hoge inflatie. Dat komt doordat er niet genoeg aanbod is om aan de vraag te voldoen. Door de oorlog, het einde van de coronacrisis en zelfs global warming is de wereldeconomie van slag. Er is een tekort aan van alles maar vooral olie, gas, bouwmaterialen en voedsel. 

Om de inflatie te beteugelen wordt nu overal de rente drastisch verhoogd. Dat om de bedrijvigheid af te remmen. Dat doet pijn. En uiteraard is die pijn voor consumenten en bedrijven niet het doel maar een middel. Een middel om een gierende geldontwaarding tegen te gaan.

Eén van de gevolgen is dat wat normaal goed economisch nieuws is, nu slecht kan zijn voor de financiële markten. Dat legt Lucia Rodenburg uit in een mooi artikel. Voor de Guruwatch volgers geven we dit soort ogenschijnlijke tegenstrijdigheden nog eens door. Ze zijn op een rijtje gezet door de gerenommeerde guru Sam Ro.

Aandelen stijgen

• Dat is goed nieuws, want het betekent dat beleggers en spaarders meer vermogen hebben en dat ze op de goede weg zijn om hun beleggingsdoelen te behalen, bijvoorbeeld voor hun pensioen. Iedereen deelt mee, want consumenten hebben meer te besteden, wat goed is voor de economische groei. Bedrijven kunnen gemakkelijk aan geld komen.
  
  
• Maar het is slecht nieuws, want excessieve economische groei is de reden dat we met die hoge inflatie zitten. Robuuste consumentenuitgaven en veel bedrijfsinvesteringen zijn dus eigenlijk niet de dingen die de Fed nu graag ziet. Een marktrally zou de centrale bank dus eerder reden geven om nog agressiever te gaan verkrappen. In juni zei Fed-voorzitter Powell nog dat hij hoopt op een bearmarkt en Minneapolis-Fed-president Neel Kashkari zei 'blij' te zijn als aandelenkoersen zouden dalen, na de havikse speech van Powell in Jackson Hole.

De werkloosheid stijgt

• Dit is slecht nieuws voor werknemers, vooral voor degenen die geen baan hebben maar wel actief op zoek zijn.
  
  
• Maar het is goed nieuws, want een stijgend werkloosheidscijfer suggereert dat we meer ruimte zien in wat al een tijd een bijzonder krappe arbeidsmarkt was. Een krappe arbeidsmarkt zorgt doorgaans voor hogere lonen, wat de inflatie weer verder aanjaagt. Een terugval in de arbeidsmarkt is wat de Fed juist wil zien. Het laat zien dat de inflatie naar beneden brengen een hogere prioriteit krijgt dan de werkloosheid laag houden, en maakt de kans op nog veel meer renteverhogingen kleiner.

De productie-activiteit neemt af

• Normaal gesproken is dit slecht nieuws, want het wijst op een verzwakkende economie. Er werken veel mensen in fabrieken en productiefaciliteiten, dus een daling van de activiteit kan leiden tot flink wat ontslagen.
  
  
• Maar het is goed nieuws, want de productie is een essentieel onderdeel van de aanvoerketen. Als die terugvalt, betekent het wat lucht in de vastgelopen supply chain. Degenen die nog wel bestellen, mogen rekenen op een normalere levertijd. En dat alles leidt tot minder druk op de prijzen.

Huizenprijzen stijgen

• Dit is natuurlijk leuk nieuws voor huiseigenaren. Zij zien hun (meestal) grootste investering in waarde stijgen.
  
  
• Maar het is slecht nieuws, want huizenprijzen zijn een belangrijke component in de inflatie. Door de stijgende prijzen is een eigen huis nog verder buiten het bereik van toekomstige kopers. 
  
  
• Stijgende hypotheekrente is een van de effecten van krappere financiële omstandigheden en dat is in eerste instantie slecht nieuws, want het maakt het kopen van een huis nog duurder/onbereikbaarder. Maar het helpt wel om de huizenmarkt af te koelen. En dat is weer goed nieuws.

Voorraden puilen uit

• Dit is bijna altijd slecht nieuws voor bedrijven, want het betekent dat ze niet zoveel producten kunnen verkopen als ze gepland hadden. En opslag is duur. Goederen die niet verkocht worden lopen het risico om verouderd, uit de mode, of op een andere manier ongewild te raken. De enige manier om ervanaf te komen is door de prijzen flink te verlagen. En dat drukt de marges.
  
  
• Maar het is goed nieuws, want we hoorden het afgelopen jaar niet anders dan dat de inflatie werd veroorzaakt door aanbodtekorten. En uitpuilende voorraden zijn het tegenovergestelde daarvan. Deze ontwikkeling drukt de inflatie omdat de prijzen dalen. Consumenten en bedrijven kunnen weer op ‘normalere’ niveaus inkopen.

Het economische sentiment gaat onderuit

• Doorgaans is dit slecht nieuws, want beroerd sentiment heeft invloed op het daadwerkelijke gedrag van mensen. Hoe sterk de fundamentals van de onderliggende economie ook zijn, een slechte vibe kan schadelijk zijn. Consumenten en bedrijven gedragen zich dan namelijk alsof de omstandigheden gaan verslechteren, waardoor ze ook daadwerkelijk gaan verslechteren. Een soort self-fulfilling prophecy dus.
  
  
• Maar het is goed nieuws, want de vraag wordt teruggeschroefd. Dit verlicht de druk op de aanvoerketen en helpt de inflatie te verminderen. Volgens Ro is dit eigenlijk bijzonder goed ‘slecht’ nieuws, want de afzwakkende vraag wordt niet veroorzaakt doordat mensen het niet meer kunnen betalen. De financiële gezondheid van consumenten en bedrijven blijft zelfs best goed, waardoor een herstelbeweging snel weer aan momentum kan winnen.