Europa ‘greenwasht’ zijn handen in onschuld

14 januari 2022 - 13:15u

Hoort u bij de 80% van de bevolking die een goed voornemen had voor 2022? Zo ja, dan is de kans groot dat u bij het lezen van dit artikel alweer met uw voornemen bent gestopt.

Deze column verschijnt in IEX Magazine 01.

De tweede vrijdag van het jaar, dit jaar 14 januari, is door sportapp Strava zelfs al omgedoopt tot quitters day. Blijkbaar zien de mensen achter de app dat veel mensen die hun sport- en gezondheidsgegevens via Strava bijhouden, op die tweede vrijdag afhaken.

Stoppen met roken

Een goed voornemen is nu eenmaal makkelijker te maken dan vol te houden. Iets soortgelijks zien we bij de wereldwijde klimaatdoelstellingen, wat eigenlijk een soort mondiaal voornemen is om te stoppen met roken. Iedereen begint zich langzaamaan te realiseren dat de transitie naar duurzame energie geld gaat kosten.

Een belangrijk probleem is de hoge prijs van energie en andere grondstoffen. Op het eerste gezicht maakt dat (investeren in) alternatieve energiebronnen aantrekkelijker, wat op de lange termijn gunstig is voor de transitie. Op korte termijn zijn de prijsstijgingen echter een probleem.

Een deel hiervan wordt namelijk veroorzaakt door maatregelen tegen uitstoot. Daardoor wordt er wellicht (te?) weinig geïnvesteerd in het op peil houden van de productie van fossiele brandstoffen en wordt door de prijsstijgingen het draagvlak voor de transitie kleiner.

Kernenergie en gas zijn ook 'groen'

De prijsstijgingen zijn niet onopgemerkt gebleven door de ECB. Eerst betoogde die nog dat de inflatie tijdelijk is. Afgelopen december bedroeg die in de eurozone echter 5%, maar anders dan de Federal Reserve gaf de ECB toen toch aan dat renteverhogingen voorlopig niet aan de orde waren.

Op 8 januari van dit jaar waarschuwde ECB-directielid Isabel Schnabel echter dat de prijzen voor fossiele brandstof zouden kunnen blijven stijgen als serieus werk wordt gemaakt van de klimaatdoelstellingen. Dat was een belangrijk signaal; als de inflatie toch níet tijdelijk is, is de ECB mogelijk gedwongen om de rente toch te verhogen.

De Europese Commissie voelt de bui al hangen. Net als bij goede voornemens (‘Ik rook alleen op feestjes”) worden de eerste concessies al ingebouwd. Kernenergie en gas mogen bij de geplande standaardisatie van duurzaam beleggen het label ‘groen’ krijgen.

Blijvend hogere grondstofprijzen

Het argument daarvoor: kernenergie en gas zijn nodig om de transitie betaalbaar te houden. Dat betekent een afzwakking van de voornemens op klimaatgebied en is een mooi voorbeeld van officiële ‘greenwashing’. Terwijl greenwashing van beleggingsproducten (dus het ten onrechte presenteren daarvan als duurzaam) juist een van de drijfveren was achter deze standaardisatie.

Het thema klimaatverandering brengt allerlei emoties met zich mee, maar bij IEX bekijken we de ontwikkelingen vooral door de koele ogen van een rationele belegger. Vanuit dat oogpunt lijken blijvend hogere grondstofprijzen of verdere prijsstijgingen door alle ontwikkelingen (in combinatie met verder herstel van de economie) zeer waarschijnlijk.

Wat is dan de meest logische manier om een portefeuille hier (deels) bestendig tegen te maken? Dat is investeren in een grondstoffen-ETFwaarmee u direct profiteert van prijsstijgingen en om daarnaast te investeren in agrarische en energiebedrijven. En als het aan de Europese Commissie ligt, kunt u dus ook gewoon ‘groen’ beleggen in producenten van kernenergie en gas.