Angst regeert

20 september 2016 - 09:00u

De financiële markten zijn momenteel erg onduidelijk. De tegenstrijdige signalen stapelen zich op. De economische cijfers wijzen op een afkoeling, terwijl de nieuwste inflatiecijfers aansturen op een opwarming. Beleggers raken de weg kwijt, en dat brengt de nodige onrust met zich mee.

De onzekerheid vertaalt zich in angst, en in sommige gevallen zelfs in uitgesproken paniek. Dit heb ik nog niet zo vaak gezien onder de huidige marktomstandigheden. Recordstanden gingen in het verleden meestal gepaard met een positieve bende op de beurs, niet met een massa angsthazen.

Toch is dat hetgeen ik vandaag steeds meer opmerk. De paniek onder beleggers barst massaal los bij de minste correctie of onzekerheid. Het thema beurscorrectie of beurscrash levert dan ook steeds waanzinnige kijkcijfers op.

Dit valt goed af te leiden aan de populaire beursmedia, zoals CNBC in de Verenigde Staten. Zodra de markten in een correctieve fase wegzakken, zwieren ze een speciale editie de lucht genaamd Markets in Turmoil (Markten in Chaos).

Op de volgende grafiek, komende van SentimenTrader, ziet u deze momenten aangeduid.

Klik op de grafiek voor een grote versie

Tussentijdse bodem

Markets in Turmoil (MiT) was een populair televisieprogramma in de periode 2010 tot 2012, toen de kredietcrisis nog nazinderde bij het grote publiek. Maar u ziet dat meer recent de planning van CNBC opnieuw en frequent werd onderbroken voor de speciale programmatie.

De aandachtige lezer heeft natuurlijk meteen een patroon opgemerkt: telkens wanneer MiT de lucht in ging, handelden de koersen op of nabij de tussentijdse bodem. In alle gevallen duurde het nooit lang vooraleer de uptrend werd hervat.

Of anders gezegd, wie in de afgelopen jaren telkens aandelen kocht als CNBC zijn populaire crisisprogramma uitzond, die kijkt vandaag tegen enorme winsten aan. Dit is het summum van contrair beleggen, tegen het sentiment van de massa in. Een menigte die ronduit negatief is over de toekomst op de beurs.

ETF-vraag door het dak

Overigens, SentimenTrader pakte onlangs nog met een andere grafiek uit die de angst onder beleggers goed laat zien. Ditmaal bekeek deze partij de vraag naar beursgenoteerde producten (ETF's) die profiteren van turbulentie op de beurs. De vraag naar dit soort low volatility of inverse ETF's gaat door het dak.

Klik op de grafiek voor een grote versie

Recent bereikte het handelsvolume in deze beschermingsproducten bijna de kaap van 10% op de New York Stock Exchange. Dit is ongezien in de financiële markten. Het geeft aan hoe onzeker de huidige beleggers zijn geworden over de beurs.

Fear and greed

De gemiddelde participant vreest onheil, en zoekt bescherming in de vorm van deze simpele beursgenoteerde producten. Het negativisme wordt ook weerspiegelt in de Fear and Greed Index (FGI), samengesteld door CNN Money.

De FGI is een verzameling van technische indicatoren, van put/call ratio over de vraag naar junkbonds tot de brede consensus in de markt. In totaal voegt CNN Money zeven indicatoren samen in de FGI.

Als de index hoog staat, is er relatief weinig angst onder beleggers, maar hoe lager de stand, hoe hoger de mate van paniek. Raar maar waar: met de recente uitbraak en daaropvolgende correctie, sloeg de FGI om van extreme gierigheid onder beleggers naar pessimisme.

Klik op de grafiek voor een grote versie

De FGI viel zelfs dieper dan bij de recente Brexit. Het geeft de graad van negativiteit aan. Als de daling van de FGI doorzet, dan vallen we helemaal terug tot aan de periode van extreme angst onder beleggers, vlak na de jaarwisseling of in de zomer van 2015.

Bezeten van angst

Dit waren twee ogenblikken van uitgesproken paniek op de beurs. Als ik de drie bovenstaande indicatoren samenvat, dan kan ik enkel concluderen dat beleggers bezeten zijn van angst. Dit is uiteraard een emotie die weinig opleverde in het verleden.

Integendeel, wie tegendraads aan dit sentiment handelde, die realiseerde de grootste winsten op de beurs. Ook vandaag wordt er gehandeld in de richting van een uitgesproken angst onder beleggers. Hieruit kan ik afleiden dat een koopmoment zich opdringt.

Deze conclusie is vergelijkbaar aan mijn technische studie van vorige week, die aangaf dat de markten opwaarts zijn uitgebroken, waardoor de uptrend voor de aandelenmarkten intact is, en hoogstwaarschijnlijk zal doorzetten in de komende weken en maanden.

Dit is nogmaals het bewijs dat emoties altijd de grootste vijand zijn van een belegger. Beleg met uw hoofd, niet met uw hart.

Nico Pantelis is gediplomeerd beleggingsadviseur. Hij is de oprichter van Slim Beleggen, een gespecialiseerde advieswebsite in de Benelux. Vóór Slim Beleggen was hij werkzaam als financieel analist bij Inside Beleggen en Trends/Cash. Hierna was hij actief als commodity specialist bij KBC Bolero en equity analyst bij KBC Securities. Twitter: @SlimBeleggen.