Laatste redmiddel: Proxima b

31 augustus 2016 - 11:15u

Hoe konden ze er overheen kijken? Nota bene om de hoek ligt een planeet met mogelijk buitenaards leven. Nou ja, om de hoek, de afstand is een slordige 4 lichtjaren van onze aarde verwijderd, circa 38.000 miljard kilometer.

Niet op loopafstand dus, maar het betreft wel een hemellichaam die draait om de dichtstbijzijnde ster. De VLT (Very Large Telescope) sterrenkijkers van ESO (European Southern Observatory) hebben het bewijs gevonden voor het bestaan van Proxima b.

Proxima b is afgeleid van naam van de ster waarom de planeet draait: Proxima Centauri. De temperatuur op de nieuwe planeet is zodanig dat er mogelijk water stroomt. Daarmee is er de kans op leven. Indien er leven is, is de volgende vraag of dat intelligenter is dan hier op aarde.

Onafhankelijk beleid?

Die kans op intelligenter leven acht ik vrij groot. Kijk maar om ons heen. We hebben een prachtige planeet met ontzettend veel mogelijkheden, maar toch zijn we in staat door oorlogen, haat en nijd elkaar het leven zuur te maken. Dat getuigt niet van veel (sociale) intelligentie.

Een ander voorbeeld: het beleid van de centrale banken, met name die in onze eigen eurozone. Al jaren lang probeert de ECB de economie en inflatie te stimuleren door de geldkraan wijd open te draaien. De bank zet letterlijk de financiële wereld op zijn kop door negatieve rentes te introduceren.

Dat wordt verkocht onder het mom van onafhankelijk beleid, maar in feite voert de bank een politiek geïnspireerd beleid van het afromen van vermogen. Als overheden dat doen, bijvoorbeeld via een op onrechtvaardige wijze berekende de vermogenrendementsheffing, is dat al verwerpelijk.

Politieke doelstelling

Maar dan kun je nog zeggen dat het wordt geïmplementeerd door democratisch gecontroleerde instanties. Dat is met de ECB niet het geval. Daar komt nog bij dat de werkelijke doelstelling van het beleid niet de inflatie betreft, maar het dragelijk maken van schulden van vooral de zuidelijke lidstaten.

Dat is al helemaal een politieke doelstelling. Als dergelijke doelstelling worden nagestreefd door niet-democratische instanties, kan dat niet anders dan dat er sprake is van financiële dictatuur.

Het politiek geïnspireerde en bovendien ineffectieve beleid van ECB lokt reacties van andere partijen uit, waar je ook weer je vraagtekens bij kan zetten. Onlangs kwam het obligatieteam van de Duitse bank met een analyse van het huidige monetaire beleid naar buiten.

ECB-beleid faalt

Met de basisconclusie van die analyse, het ECB-beleid faalt, ben ik het eens. Maar de oplossing die wordt aangedragen? Volgens Deutsche Bank moeten de beleidsmakers bij overheden en centrale banken wakker worden geschud via een heuse crisis. Op de aandelenmarkt wel te verstaan.

Een crash op de aandelenmarkt zal beleidsmakers aanzetten tot een verhoging van de publieke uitgaven. Dat is precies wat de economie nodig heeft, aldus Deutsche Bank. Wat een oplossing. Hopen op, of misschien wel het uitlokken van financiële rampspoed en dat als oplossing van de problemen te zien.

Geheel in de traditie van Karl Marx en zijn Verelendungtheorie. Het moet eerst veel slechter worden, om uiteindelijk de gewenste situatie te bereiken. Afgezien van de onzinnigheid om te pleiten voor een aandelencrash, als die er dan toch moet komen, lijkt mij de obligatiemarkt een beter podium.

Obligatiecrash

Want de huidige, door de ECB zo gewenste 0% rendementen, zijn natuurlijk echt onhoudbaar. U kunt bijvoorbeeld een Duitse obligatie kopen met een 2,5% coupon en aflossend in 2044. De resterende looptijd is 28 jaar. De koers van deze obligatie ligt op 155,24%.

Dat betekent dat het jaarlijkse rendement op deze obligatie 0,40% bedraagt, 28 jaar lang!

Het lijkt van weinig (financiële) intelligentie te getuigen om vrijwillig een positie in een dergelijke obligatie te nemen. Als over een paar jaar de rente voor obligaties met deze lange looptijden weer naar zo'n 2,5% zou gaan, is de koersellende voor beleggers niet te overzien.

En misschien de Verelendung bij de obligatieafdeling van Deutsche Bank ook niet...

Markt als hulpmiddel

We moeten terug naar een normaal beleid van ECB waarin de markt weer een belangrijke hulpmiddel wordt voor het oplossen van problemen. Problematische schuld moet, net als in het verleden, weer laag geprijsd (dus hoog renderend) zijn om de vereiste saneringen uit te lokken.

En vooral, risicomijdende beleggers moeten weer een marktconforme rentevergoeding krijgen. Misschien is de oplossing alles op alles te zetten nieuwe VLT-kijkers te ontwikkelen, zo sterk dat ze in detail het intelligente leven op Proxima b kunnen bestuderen.

Ongetwijfeld zullen ze daar een veel beter monetair beleid voeren. Dat kunnen we dan zo één-op-één overnemen. De kosten van deze oplossing bedragen maar een fractie van die van de Deutsche Bank-obligatieafdeling.