Waanzinnige marktomstandigheden

23 juni 2016 - 08:40u

De beurzen zijn de afgelopen dagen flink in beweging. Hoofdthema is natuurlijk het Brexit-referendum van vandaag. Maar er zijn veel meer gevaren voor deze markt. Sommige zijn al een tijdje in de maak, anderen zijn meer recent van oorsprong.

Ik behandel vandaag zes markante punten die op zich niet direct aanleiding geven om onmiddellijk uit aandelen te vluchten of short te gaan. Ze geven echter wel weer dat de huidige omstandigheden zeer uitzonderlijk zijn, op het waanzinnige af.

Dit zijn tijden om extreem voorzichtig te zijn en voor de speculant om meer en meer de shortzijde op te zoeken.

Ontwikkeling 1: De Fed zakt door het ijs

De Fed kwam deze week uit met allerlei uitspraken en stemresultaten. Tot nog toe was er maar één Fed-bestuurder die een ultra lage rente wilde vasthouden voor een langere periode. Het is nooit bekend wie dat was, maar algemeen werd aangenomen dat dit Kocherlakota was.

Door een roulerend systeem, zat deze meneer nu niet meer aan tafel, maar hij heeft een vervanger gevonden. Wie dat is weten we niet, maar opvallend is het wel.

Ook verbazingwekkend, was de draai van Bullard. Deze man stond bekend als de meest hawkish (zeg maar conservatief), en waarschuwde recent nog dat als de Fed de rente niet verhoogt, er grote bubbels en problemen zouden ontstaan.

Welnu, deze man is nu opeens dovish (zeg maar monetaire natte tosti) geworden. Hij vindt één renteverhoging afdoende voor de komende tweeënhalf jaar jaar.

Geloofwaardigheid is ver te zoeken bij de Fed, een zorgwekkende ontwikkeling die ook bij andere centrale banken waar te nemen is, want als markten niet meer kunnen rekenen op centrale banken...

Ontwikkeling 2: Negatieve rente op overheidsobligaties

Door het waanzinnige monetaire beleid van veel centrale banken is het aantal staatobligaties dat tegen een negatieve rente noteert enorm toegenomen. Zo staat de rente tot en met een looptijd van tien jaar negatief voor Duitsland, tot en met vijftien jaar voor Japan, en tot en met twintig jaar voor Zwitserland!

In totaal geldt er een negatieve rente op 5,5 biljoen dollar (u weet wel, 5500 miljard) aan staatsobligaties. Voor de eurozone bedraagt dit 2 biljoen dollar. Er zijn trouwens schattingen dat het totale bedrag op 10 biljoen dollar zet in plaats van 5,5 biljoen dollar, dat u het weet.

Ontwikkeling 3: Negatieve rente op bedrijfsobligaties

Niet alleen staatsobligaties zijn bezoedeld door de monetaire waanzin; ook bedrijfsobligaties doen mee. Zo handelt meer dan 380 miljard dollar met een negatieve rente. Nu de ECB ook bedrijfsobligaties gaat opkopen, zal dit bedrag alleen maar stijgen (totdat het misgaat).

Ontwikkeling 4: Deense spacecake

De Deense huizenkoper waant zich als Alice in Wonderland, want ze betaalt een lagere rente voor dertig jaar vast dan de Amerikaanse overheid! De Deense huizenkoper is dus kredietwaardiger dan de Amerikaanse overheid, althans dat zegt de markt nu, sort of.

Ontwikkeling 5: The Italian Job

Dat Italië een probleemland is, dat wisten de meesten al, maar dat de slechte leningen daar per maand met 2,3 miljard euro stijgen, dat is wellicht minder bekend. De totale slechte schulden in het land bedragen nu een slordige 200 miljard euro. Dat is zowat een derde van ons bbp.

En er zijn geen indicaties dat de trend gekeerd gaat worden. Iets wat ook duidelijk te zien is aan de koersen van bankaandelen. Door de verwevenheid van banken, zijn ook banken die niet in Italië actief zijn, hard geraakt. Lijkt toch verdomd veel op de crisis van 2008...

Ontwikkeling 6: De ECB is van God los

Het Constitutionele Hof van Duitsland heeft geoordeeld dat het gegoochel van de ECB tot nog toe legaal was. Hier klopt helemaal niets van, maar de implicaties van deze uitspraak is dat het Hof haar meerdere erkent in het ECJ (European Court of Justice).

De EU heeft dus gewonnen en de laatste beschermheer van de Noordelijke landen van de EU, is niet meer. De ECB kan dus vol gas haar Latijnse beleid gaan voortzetten, dat door de snelheid van het licht, terug in de tijd zal gaan.

Ik schat de tijdsbestemming zo op de Weimar-periode. Stenen tijdperk kan ook, who knows…

Stormbestendigheid

Deze ontwikkelingen zijn veelal al langer gaande, dus niet direct een aanleiding om nu in te grijpen. Echter, het lijkt wel tot een soort kookpunt te komen. Als vanavond of morgen bekend wordt dat er geen Brexit komt, kan de markt nog wat verder omhoog lopen, maar naar mijn mening niet meer dan een laatste stuiptrekking.

Technisch ligt de markt er belabberd bij en met zoveel negatieve verhaallijnen, lijkt het mij niet meer dan prudent om de portefeuille te verzekeren (index shorts, long goud, long cash), dan wel speculatief positie in te nemen op de komende (verdere) daling.